مدیریت کیفیت پروژه
مدیریت کیفیت پروژه یکی از بهترین استانداردها مهندسی صنایع می باشد و همچنین کاربرد بسیاری در بازار کار مهندسی صنایع دارد. آموزش مدیریت کیفیت پروژه یکی از مهمترین سرفصل ها در دوره های آموزشی مهندسی صنایع می باشد.
پنجمین حوزه دانش PMBOK، مدیریت کیفیت پروژه است. مدیریت کیفیت پروژه شامل فرایندهایی است که سیاستهای کیفی سازمان درخصوص برنامه ریزی، مدیریت و کنترل نیازهای کیفی پروژه و یا محصول برای رسیدن به اهداف و خواسته های ذینفعان را مشخص مینمایند.
فرایندهای مدیریت کیفیت پروژه
-
برنامه ریزی مدیریت کیفیت
-
مدیریت کیفیت
-
کنترل کیفیت
فرایند اول درخصوص کیفیتی است که کار باید داشته باشد، فرآیند دوم درخصوص فرایندهای کیفیت در طول پروژه است. در طول این فرایند الزامات کیفیت شناسایی شده در برنامه ریزی مدیریت کیفیت، تست و ارزیابی شده و درطول فرایند کنترل کیفیت تایید میگردند. فرایند کنترل کیفیت نتایج کار و الزامات کیفی را تطبیق داده تا از قابل قبول بودن نتیجه کار اطمینان حاصل نماید.
این حوزه دانش به مدیریت پروژه و نتایج آن میپردازد. اندازه گیریهای کیفی و تکنیکها برای هرکدام از اقلام قابل تحویل پروژه متفاوت است.
هزینه کیفیت (Cost Of Quality (COQ)) روشی برای تعیین هزینه های اطمینان از کیفیت است. هزینه های پیشگیری و ارزیابی (هزینه های تطابق) شامل هزینه های برنامه ریزی کیفیت، کنترل کیفیت و تضمین کیفیت برای اطمینان از تطابق نیازمندیها است. هزینه های خرابی (عدم تطابق) شامل هزینه های دوباره کاری محصولات، اجرا یا فرایندهای نامنطبق، هزینه های گارانتی و ضایعاتو از بین رفتن اعتبار است.
روند و شیوه های جدید در مدیریت کیفیت پروژه
شامل رضایت مشتری، بهبود مستمر، مدیریت مسئولیت، همکاری مستمر سودمند با تامین کنندگان است.
-
برنامه ریزی مدیریت کیفیت (Plan Quality Management)
فرایند شناسایی الزامات کیفی و یا استانداردهای کیفیت برای پروژه و اقلام قابل تحویل آن و همچنین مستندسازی نحوه اجرای پروژه با رعایت الزامات و استانداردهای کیفیت است. مزیت اصلی این فرایند این است که راهنما و مسیر چگونگی مدیریت و شناسایی الزامات کیفیت در طول پروژه را ارائه میدهد.
برنامه ریزی کیفیت باید به موازات سایر فرایندهای برنامه ریزی انجام شود. بطور مثال تغییرات درخواست شده در اقلام قابل تحویل برای شناسایی الزامات کیفی ممکن است بر بودجه پروژه، برنامه زمانبندی، آنالیز ریسکها و… اثرگذار باشد.
ورودیها
-
منشور پروژه
-
برنامه مدیریت پروژه: که شامل برنامه مدیریت ریسک، برنامه مدیریت الزامات، مبنای محدوده و… میشود.
-
اسناد پروژه: که شامل مستندات الزامات، ماتریس پیگیری الزامات ، لیست ریسکهای شناسایی شده، لیست ذینفعان و … است.
-
عوامل محیطی سازمانی
-
سرمایه های فرایندی سازمانی
ابزارها و تکنیکها
-
قضاوت کارشناسی: کارشناسانی با تخصص در زمینه های تضمین کیفیت، کنترل کیفیت، ارزیابی کیفیت، بهبود کیفیت و سیستم کیفیت موردنیاز است.
-
جمع آوری داده: با استفاده از روشهای مصاحبه، طوفان ذهنی و الگو برداری از مقایسه فعالیتهای واقعی یا برنامه ریزی شده با موارد قابل مقایسه در دیگر سازمانها
-
آنالیز داده: با استفاده از روشهای تحلیل هزینه- فایده که یک ابزار تحلیل مالی است که برای تعیین منافع حاصل از اجرای پروژه در مقایسه با هزینه های آن به کار میرود. و روش هزینه کیفیت که روشی برای تعیین هزینه های اطمینان از کیفیت است. هزینه های پیشگیری و ارزیابی (هزینه های تطابق) شامل هزینه های برنامه ریزی کیفیت، کنترل کیفیت و تضمین کیفیت برای اطمینان از تطابق با نیازمندیها (بطور مثال آموزش، سیستمهای کنترل کیفیت و غیره) است. هزینه های خرابی (عدم تطابق) شامل هزینه های دوباره کاری محصولات، جزا یا فرایندهای نامنطبق، هزینه های گارانتی و ضایعات و از بین رفتن اعتبار است.
-
تکنیک تصمیم گیری
-
نمایش داده: شامل روشهایی مانند فلوچارتها، نمودارهای ماتریسی، مدلهای داده منطقی و… است.
-
برنامه ریزی تست و بازرسی
-
جلسات
خروجیها
-
برنامه مدیریت کیفیت: شرح میدهد که چگونه تیم مدیریت پروژه باید خط مشی کیفیت سازمان اجرایی و استانداردهای کیفی سازمان را پیاده سازی کند. این برنامه، برناه مدیریت پروژه یا بخشی از آن است.
-
سنجه های کیفیت: شرحی از ویژگیهای محصول یا پروژه و چگونگی سنجش آنها است.
-
برنامه مدریت پروژه به روزآوری شده
-
اسناد به روزآوری شده پروژه
-
مدیریت کیفیت (Manage Quality)
-
مدیریت کیفیت (Manage Quality)
فرآیند تبدیل برنامه مدیریت کیفیت به فعالیتهای کیفی قابل اجرا که سیاستهای کیفی سازمان را در پوژه ادغام میکند. مزیت اصلی این فرایند این است احتمال رسیدن به اهداف کیفی و همچنین شناسایی فرایندهای بی اثر و یا با کیفیت پایین را افزایش میدهد.
مدیریت کیفیت در برخی مواقع تضمین کیفیت نیز نامیده میشود. اگرچه مدیریت کیفیت تعریف وسیعتری نسبت به تضمین کیفیت را داراست زیرا در کارهای غیرپروژه ای استفاده میشود. در مدیریت پروژه تمرکز تضمین کیفیت بر روی فرایندهاییست که در پروژه استفاده میگردد. تضمین کیفیت درخصوص استفاده از فرایندهای پروژه بطور موثر است.
ورودیها
-
برنامه مدیریت پروژه
-
اسناد پروژه: که شامل درس اموخته ها، سنجه های کیفیت، گزارشات ریسک، اندازه گیریهای کنترل کیفیت و… است.
-
سرمایه های فرایندی سازمانی
ابزارها و تکنیکها
-
جمع آوری داده
-
آنالیز داده: که شامل آنالیز فرایندها، اسناد و تحلیل علت ریشه ای (RCA) که یک تکنیک تحلیلی است که از آن برای تعیین علت اصلی موجود در یک انحراف، یک نقص یا یک ریسک استفاده میشود. یک علت ریشه ای ممکن است موجب چندین انحراف/ نقص/ ریسک گردد.
-
تکنیک تصمیم گیری
-
نمایش داده ها: با استفاده از ابزارهایی مانند فلوچارتها، نمودار علت و معلول، هیستوگرام، نمودار پراکندگی، نمودارهای وابستگی که فرایند گروهی خلاقانه ای است که امکان دسته بندی/ گروه بندی تعداد زیادی ایده را برای مرور و تحلیل فراهم میکند، نمودارهای ماتریسی که ابزار مدیریت و کنترل کیفیت است که برای تحلیل اطلاعات در چارچوب ساختار ماتریسی ایجاد شده به کار میرود. نمودار ماتریسی به دنبال نمایش میزان استحکام روابط میان مولفه ها و دلایل و اهدافی است که میان سطر و ستونهای شکل دهنده ماتریس وجود دارد.
-
ممیزی: فرایند برنامه ریزی شده و مستند است که توسط افراد دارای صلاحیت از طریق بازرسی، ازمایش یا ارزیابی شواهد عینی برای اطمینان از صحت و انطباق با رویه های مصوب یا مدارک اجرایی انجام میشود.
-
طراحی برای X (DfX): مجموعه ای از دستورالعملهای فنی است که میتواند هنگام طراحی محصول برای هینه سازی که جنبه خاص طراحی گردد. DfX میتواند ویژگیهای نهایی محصول را کنترل و یا بهبود ببخشد. حرف X در DfX میتواند جنبه های مختلف توسعه محصول شامل قابلیت اطمینان، استقرار، مونتاژ، تولید، هزینه، خدمات، قابلیت استفاده، ایمنی و کیفیت باشد. استفاده از DfX میتواند باعث کاهش هزینه، بهبود کیفیت، عملکرد بهتر و افزایش رضایت مشتری گردد.
-
حل مشکلات: حل مسئله مستلزم یافتن راه حل برای مسائل یا چالشها است. این میتواند شامل جمع آوری اطلاعات اضافی، تفکر انتقادی، خلاق، کمی و یا رویکرد منطقی باشد.
-
متدهای بهبود کیفیت
خروجیها
-
گزارشات کیفیت
-
تست و ارزیابی اسناد: که میتواند براساس نیاز صنعت باشد.
-
درخواستهای تغییرات
-
برنامه مدیریت پروژه به روزرسانی شده
-
اسناد به روزرسانی شده پروژه: مانند درس اموخته ها، ریسکهای شناسایی شده و… است.
-
کنترل کیفیت (Control Quality)
فرایند نظارت و ثبت نتایج اجرای فعالیتهای مدیریت کیفیت به دلیل ارزیابی عملکرد و اطمینان از اینکه خروجیهای پروژه اتمام یافته، سالم بوده و مطابق انتظارات مشتری باشند. مزیت اصلی این فرایند این است که کارها و اقلام قابل تحویل پروژه که مطابق با نیازهای مشخص شده از سوی ذینفعان اصلی پروژه برای تاییدیه نهایی است، را تایید میکند.
ورودیها
-
برنامه مدیریت پروژه
-
اسناد پروژه: شامل درس آموخته ها، اسناد تست و ارزیابی، سنجه های کیفیت و… است.
-
درخواستهای تغییر تایید شده
-
اقلام قابل تحویل پروژه
-
داده های عملکرد کار: مشاهدات و سنجشهای پردازش نشده ای که در هنگام انجام فعالیتهای پروژه، درقالب کارهای پروژه حاصل میشود.
-
عوامل محیطی سازمانی
-
سرمایه های فرایندی سازمانی
ابزارها و تکنیکها
-
جمع آوری داده: با استفاده از ابزارهایی مانند چک لیست، برگه کنترل که یک برگه بلند است که درهنگام گردآوری اطلاعات به عنوان چک لیست به کار میرود، نمونه گیری آماری که انتخاب بخشی از جمعیت مورد مطالعه برای بازرسی است، پرسشنامه ها و نظرسنجیها که مجموعه مکتوبی از پرسشهای طراحی شده برای گرداوری سریع اطلاعات از جامعه وسیعی از پاسخ دهندگان است.
-
آنالیز داده ها
-
بازرسی
-
ارزیابی و تست محصولات
-
نمایش داده ها: شامل نمودار علت و معلول، چارت کنترلی، هیزتوگرام، نمودار پراکندگی و … است.
-
جلسات
خروجیها
-
اندازه گیریهای کنترل کیفیت
-
اقلام قابل تحویل تایید شده: یکی از اهداف کنترل کیفیت تایید صحت و درستی اقلام قابل تحویل پروژه است که نتیجه فرایند کنترل کیفیت است و این اقلام قابل تحویل تایید شده ورودی فرایند تایید محدوده هستند.
-
اطلاعات عملکرد کار: اطلاعات و داده هایی که به وضعیت فعالیتهای درحال انجام پروژه برای تکمیل کارهای ان میپردازد و به عنوان بخشی از فرایند هدایت و مدیریت اجرای پروژه جمع اوری میشوند.
-
درخواست تغییر
-
برنامه مدیریت پروژه به روزرسانی شده
-
اسناد به روزرسانی شده پروژه: مانند درس اموخته ها، ریسکهای شناسایی شده، اسناد تست و ارزیابی و… است.
امیدواریم مقاله آموزش مدیریت کیفیت پروژه برای شما در بازار کار مهندسی صنایع مفید واقع گردد در صورت نیاز به مشاوره با شماره های ٠٢١٧٧٢٩٧٩٠١ و ٠٢١٧٧٢٩٨۶٨٢ تماس حاصل فرمایید.
Leave A Comment