توسعه پایدار
با شکل گیری مفهومی جدید در توسعه صنعتی به نام توسعه پایدار و شکل گیری استاندارد های مربوط به آن سهم تازه ای برای مهندسین صنایع ایجاد شده است و یادگیری توسعه پایدار برای انها الزامی می باشد.
پس از شروع انقلاب صنعتی رفته رفته زندگی جوامع انسانی به سمت صنعتی شدن گرویده است . این امر تاثیرات بسزایی بر افراد و محیط پیرامون داشته است.
سهولت رفت و آمد ، ابداع ابزار آلات بهتر برای زندگی راحت تر ، تولیدات عمده و افزایش تولید محصولات ، افزایش ارتباطات جمعی بخش کوچکی از تاثیرات مثبت انقلاب صنعتی میباشد. اما انقلاب صنعتی هم مانند هر تحول دیگری تاثیرات منفی زیادی بر زندگی مردم و کره زمین داشته است که میتوان از میان آن ها به بیکار شدن تعداد بالای کارگران ، ازبین رفتن منابع طبیعی، گرمایش زمین ، افزایش بیماری های جدید و ناشناخته، انقراض گونه های جانوری اشاره کرد.
در سال 1992 فراخوان عمومی سازمان ملل متحد برای اجلاسی با محوریت تغییرات اقلیمی در شهر ریودوژانیرو در کشور برزیلUNCED-92به تمام کشور های عضو ابلاغ شد.
در این اجلاس که اجلاس زمین نام نهاده شد به پیامد های منفی محیط زیستی و اجتماعی ناشی از رویکردهای توسعه یک جانبه اقتصادی پس از انقلاب صنعتی پرداخته شد. هم چنین مفهمومی جدید در توسعه، با نام توسعه پایدار ایجاد شد. این مفهوم تلاش دارد که با نگاهی جدید به توسعه، اشتباهات گذشته را تکرار نکند و توسعه ای همهجانبه و متوازن را رقم بزند.
بر اساس نتایج این اجلاس سندی غیر الزام آور به نام دستورکار هزاره 21 منتشر شد.
در سال 1997 مجمع عمومی سازمان ملل جلسه ی ویژه ای را برای ارزیابی وضعیت دستورکار 21 با نام ریو+5 برگزار کرد. در این مجمع، پیشرفت در این زمینه «ناهموار» دانسته شد. روندهای کلیدی از جمله افزایش جهانی فقر، گسترش نابرابری درآمدی و بدتر شدن مستمر زیست محیطی جهان، مشخص شد. بهمین جهت بند های جدیدی به این دستور کار اضافه شد و بار دیگر اعضاء برای اجرای این دستور کار هم پیمان شدند.
این روند درسال های 2002 و 2012 مجددا تکرار شد. اما پیشرفت ها همچنان موثر واقع نشد. به همین جهت سازمان ملل متحد شروع به گردآوری سندی جدید در حوزه توسعه پایدار نمود . نهایتا در سال 2015 در مجمع عمومی سازمان ملل با حضور نمایندگانی از تمام کشورهای جهان به تصویب رسانید
این سند شامل 17 هدف اصلی و 169 هدف تکمیلی میباشد. هم چنین در 5 دسته ی اصلی مردم، کره زمین، نیک بختی و رفاه، صلح و مشارکت طبقه بندی شده است. که در ابعاد سه گانه ی اقتصادی، اجتماعی وزیست محیطی توسعه پایدار تعادل برقرار میکنند.
اهداف اصلی توسعه پایدار
هدف ۱. پایان دادن به فقر در همه ی اشکال آن و در همه جا
هدف ۲. پایان دادن به گرسنگی، تحقّق امنیّت غذایی و تغذیه ی بهتر و توسعه ی کشاورزی پایدار
هدف ۳. تضمین یک زندگی توأم با سلامت و ترویج رفاه برای همه و درتمامی سنین
هدف ۴. تضمین آموزش با کیفیت، برابر و فراگیر و ترویج فرصتهای یادگیری مادام العمر برای همه
هدف ۵. دستیابی به تساوی جنسیتی و توانمندسازی همه ی زنان و دختران
هدف ۶. تضمین دسترسی به آب و مدیریت پایدار آب و بهداشت برای همه
هدف ۷. تضمین دسترسی به منابع انرژی مقرون به صرفه، مطمئن، پایدار و نوین .
هدف ۸. تریج رشد اقتصادی ماندگار، فراگیر و پایدار، اشتغال کامل و بهرهور و اشتغال شرافتمندانه برای همه.
هدف ۹. ساختن زیربنای مقاومتی، ترویج صنعتی سازی پایدار و فراگیر، و ترویج نوآوری .
هدف ۱۰. کاهش نابرابری در درون و در میان کشورها .
هدف ۱۱. تبدیل شهرها و سکونت گاههای انسانی به مکانهای همه شمول، امن، مقاوم و پایدار .
هدف ۱۲. تضمین الگوهای پایدار تولید و مصرف.
هدف ۱۳. اقدام عاجل برای رویارویی با تغییر اقلیم و آثار آن .
هدف ۱۴. حفاظت و استفاده ی پایدار از اقیانوسها، دریاها، و منابع دریایی برای توسعه ی پایدار .
هدف ۱۵. پاسداشت، احیا و ترویج استفاده ی پایدار از بوم سازگانهای زمینی، مدیریت پایدار جنگلها، مبارزه با بیابان زایی و توقف و معکوس سازی روند تخریب (یا فرسایش) زمین و همچنین متوقف ساختن تخریب تنوع زیستی .
هدف ۱۶. ترویج جوامع صلح جو و فراگیر برای توسعه ی پایدار، برقراری امکان دسترسی به عدالت برای همه و ایجاد مؤسسات مؤثر، پاسخ گو و فراگیر در همه ی سطوح .
هدف ۱۷. تقویت ابزار اجرا و احیای همکاریهای جهانی برای (تحقّق) توسعه ی پایدار.
محدودیت های توسعه پایدار
شرکت ها در سراسر جهان تحت دنباله سیاست های سازگار با محیط زیست و تبدیل شدن به شرکت های پایدار تحت سه نوع فشار قرار دارند. اولین و مهمترین فشار از طرف افراد ، مشتری ، کارمند ، رهبر و سهامدار در حال انجام است. فشار دوم از طرف دنیای شرکت ها ، که شامل مشتریان شرکت ها ، دنیای تجارت ، سازمان های جامعه مدنی ، رسانه ها ، تأمین کنندگان ، سرمایه گذاران و گروه های محلی است ، به وجود می آید و فشار سوم، فشارهای دولتی شامل معاهدات جهانی ، مقررات محلی و دولتهای محلی است.
با توجه به اهمیت روزافزون مفهوم توسعه پایدار سازمان های مختلف بین المللی از جمله سازمان بین المللی استاندارد سازی ISO و بنیاد مدیریت کیفیت و تعالی سازمانی اروپا EFQM بخش هایی از این مفهوم را در مدل های خود گنجانده اند . از دیگر استاندارد های مرتبط با این مفهوم میتوان به AA1000 ، SEDEX smeta ، GC-MARK CSR ، SA8000 اشاره کرد اما این استاندارد ها به طور تخصصی مفهوم کامل توسعه پایدار را پوشش نمیدهند . کامل ترین استاندارد موجود برای پیاده سازی توسعه پایدار GRI( Global Reporting Initiative ) standards میباشد ، این استاندارد از سال 2016 برای خود ارزیابی و سنجش خارجی بیش از پیش تاثیرات پایدار سازمان ها در 4 بخش عمومی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی ارائه شده است.
حالت های بخش عمومی این استاندارد
این استاندارد شامل دو حالت است، حالت پایه و حالت جامع
تمام بند های قید شده در حالت پایه الزامیست و در صورت عدم پوشش هر یک از آنها میبایست دلیلی قانع کننده قید شود. هم چنین باقی بند های بخش عمومی و باقی بخش ها اختیاریست و با توجه به حوزه و گستره ی فعالیت سازمان باید مورد انتخاب واقع شوند.
در نسخه نهایی این استاندارد علاوه بر در نظر گرفتن اهداف توسعه پایدار برای ایجاد استانداردی جامع در زمینه ی زیست محیطی و اجتماعی از استاندارد های مشابه مانند iso14001; ohsas18001;iso26001 و iso 45001 نیز بهره برداری شده است.
چه میزان با استاندارد های حوزه توسعه پایدار اشنایید؟
آیا یک سازمان برای پیاده سازی یک سیستم پایدار باید به تمام اهداف توسعه پایدار پایبند باشد؟
تجربیات خود را با کارشناسان خانه صنایع درمیان بگذارید
02188738902
02188761795
02188764867
Leave A Comment