معرفی نرم افزار ونسیم
پویایی سیستم ها یکی از مباحث مهم در مهندسی صنایع است و به منظور تحلیل سیستم ها از ساده تا پیچیده بکار گرفته می شود و یکی از ابزار های پرکاربرد در این زمینه نرم افزار ونسیم باشد.
در ابتدا لازم است درکی از فرآیند مدل سازی پویایی سیستم ها داشته باشیم.
فرآیند مدل سازی از گام های زیر تشکیل شده است:
- تعریف و ساختاردهی به مسئله
- فرضیات پویا
- ایجاد مدل
- اعتبارسنجی مدل
- طراحی و ارزیابی سیاست
وقتی می گوییم یک سیستم،دینامیک یا پویا است یعنی می خواهیم ویژگی ها و رفتار آن سیستم و تغییرات آن را در طول زمان بررسی نماییم.
به منظور مدل سازی پویایی سیستم ها از نرم افزارهای گوناگونی استفاد می شود که از کاربردی ترین آنها می توان به نرم افزار ونسیم اشاره کرد.
ونسیم به دلیل رایگان بودن و جنبه های آموزشی نظر بسیاری از کاربران را به خود جلب نموده است.
نرم افزار ونسیم جهت مدل سازی متغیرهایی که در طول زمان تغییر می یابند،طراحی شده است.
علاوه بر ونسیم، نرم افزارهای دیگری نیز برای مدل سازی سیستم های دینامیکی (پویا) بکار می روند که عبارتد از:
- Stella
- Analytica
- Amesim
- Anylogic
دانلود نرم افزار نسیم
برای دانلود نرم افزار ونسیم می توانید به سایت /https://vensim.com/free-download مراجعه نمایید.
این سایت نسخه PLE را معرفی می کند که بیشتر برای کاربردهای شخصی افراد و آموزش استفاده می شود.
این یک نسخه ساده از Vensim است که برای یادگیری نحوه ساخت و تحلیل مدل ها طراحی شده است. تنظیمات یا گزینه های بسیار کمی را می توان تغییر داد و باعث می شود نرم افزار برای همه یکسان باشد.
نرم افزار ونسیم جهت رسم نمودارهای علی و معلولی و به دنبال آن رسم نمودارهای جریان بکار می رود.
ابتدا به طور خلاصه به معرفی مهم ترین آیکون های این نرم افزار می پردازیم:
- آیکون دست: به منظور حرکت دادن object ها بکار می رود.
- آیکون variable : برای رسم و نمایش متغیرهای کمکی بکار می رود.
- آیکون level : برای رسم و نمایش متغیرهای حالت بکار می رود.
- آیکون rete : برای رسم و نمایش متغیرهای نرخ بکار می رود.
- آیکون arrow : برای رسم و نمایش جریان اطلاعات بکار می رود.
همانطور که در بالا اشاره شد،در ابتدا نمودارهای علت و معلولی را رسم کرده و با توجه به آن نمودارهای جریان را رسم می کنیم.
رسم نمودارهای علت و معلولی
با استفاده از آیکون های variable و Arrow می توان مطابق شکل زیر نمودار علت و معلول را رسم نمود.
به منظور نمایش ارتباط مثبت یا منفی علت ها و معلول ها ، با انتخاب آیکون دست و قرار دادن آن به روی کمان مورد نظر، پنجره ای باز می شود.در قسمت polarity با انتخاب علامت + یا -، ارتباط مورد نظر بین علت و معلول مربوطه را تعیین می کنیم.
جهت نمایش روند مثبت یا منفی در حلقه مربوطه با انتخاب آیکون comment و قرار دادن آن در وسط حلقه، با باز شدن پنجره مربوطه، از گزینه image علامت + یا – را انتخاب می کنیم و برای نمایش مسیر این ارتباط،از قسمت پایین صفحه، گزینه set surround shape را انتخاب کرده و آیکونی که برای نمایش مسیر در این گزینه تعبیه شده،استفاده می کنیم.
رسم نمودار جریان
هدف اصلی از رسم نمودارهای جریان، این است که مدلی طراحی کنیم که در آن شبیه سازی تسهیل شده و جزئیات جریان در سیستم را نمایش دهیم. برای رسم نمودار جریان از آیکون های variable ،level، reteو arrow استفاده می کنیم.
برای فرمول دهی به هر یک از متغیرها، در بالای صفحه گزینه f(x) ، را انتخاب می کنیم.
هریک از متغیرها که قابلیت فرمول دهی دارند به رنگ مشکی ظاهر می شوند.
با قرار گرفتن بر روی هر یک از متغیرها پنجره ای باز می شود که در این قسمت می توان نوع متغیر(type) ،فرمول متغیر (equation)، مقدار اولیه (initial value) و سایر موارد را وارد کرد.
اجرای مدل
برای اجرای مدل،ابتدا در بالای صفحه در قسمت simulation results file name ، نام مورد نظر (به عنوان مثال run1) را وارد میکنیم.سپس آیکون simulate در بالای صفحه را انتخاب می کنیم.
حال برای آنکه ببینیم در بازه زمانی مورد نظر،چه تغییراتی در هر یک از متغیرها پدید آمده است، آیکون های سمت چپ صفحه را بکار می گیریم.بدین صورت که روی متغیر مورد نظر کلیک کرده و در قسمت چپ صفحه آیکون table time down را انتخاب می کنیم.مشاهده خواهیم کرد روند تغییرات متغیر مورد نظر در بازه زمانی که ابتدا آن را تعریف کرده بودیم،به صورت عمودی نمایش داده خواهد شد.
آیکون strip: با انتخاب گزینه strip در قسمت چپ صفحه، نمودار هر یک از متغیرها در بازه زمانی مورد نظر به صورت جداگانه نمایش داده می شود.
آیکون table: با انتخاب گزینه table در قسمت چپ صفحه تغییرات متغیر مورد نظر در قالب جدولی به صورت افقی نمایش داده خواهد شد.
آیکون document all: جهت نمایش فرمول ها و واحدهای تمامی متغیرها در یک صفحه بکار می رود.
آیکون loops : برای آنکه ببینیم هر یک از متغیرها در چه چرخه هایی حضور دارند از این آیکون استفاده می کنیم.
آیکون causes tree : جهت نمایش روابط علت و معلولی متغیرها بکار می رود.
شما عزیزان می توانید سوالات خود در خصوص نرم افزار ونسیم را با مشاوران ما در خانه صنایع در میان بگذارید
02188764867
02188761795
Leave A Comment