سیستم های سلامت

با وجود پزشکان با تجربه، نیروی انسانی متخصص و امکانات مناسب شاهدیم که هنوز سازمان های وابسته به نظام سلامت مانند بیمارستان ها، کلینیک ها و سایر مراکز با مشکلات زیادی مواجه هستند. هر چند تمام بخش ها و افراد مسئولیت های خود را به درستی و بی نقص انجام می دهند، اما در اکثر موارد مشاهده شده عمده این مشکلات به دلیل عدم وجود یک نگاه سیستمی به این مراکز است. مهندسی سیستم ها کمک میکند تا سیستمهای موجود سلامت شناسایی، بررسی و آنالیز شوند؛ سپس با ارائه راه حلهایی، سیستم کاراتر عمل کند و بهره وری سیستم افزایش یابد. این امر باعث میشود بیمارستانهای بیمار محور، پاسخگو و انعطاف پذیرترباشند. در ادامه نمونه هایی از اقداماتی که مهندسین سیستم های سلامت میتوانند انجام دهند مطرح شده است. البته با توجه به گسترده بودن حوزه های مطالعاتی مهندسی صنایع، تقریباً تمام قسمت های نظام سلامت می تواند از این اقدامات بهره ببرد، اما در اینجا فقط به چند مورد اکتفا می شود.

• ٰٰصف های انتظار در بیمارستان ها یکی از مهم ترین عوامل نارضایتی بیماران است که باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی می شود. صف های انتظار در قسمت هایی چون پذیرش و ترخیص بیشتر خودنمایی می کند. در اکثر موارد با یک نگاه سیستمی و فرایندی و با استفاده از مهندسی مجدد می توان این مشکل را حل کرد یا تا حد امکان کاهش داد.

• تیم های بهبود کیفیت می توانند نقش بسیار مهمی در قسمت های مختلف بیمارستان داشته باشند و با توجه به الزاماتی که جدیدا با استفاده از استاندارد های اعتبار بخشی در بیمارستان ها به وجود آمده است، نیاز به این تیم ها در این مراکز بیشتر احساس می شود.

• برنامه ریزی و شیفت بندی پرستاران هم از مباحث مهم در بیمارستان هاست که با استفاده از ابزار های مهندسی صنایع قابل حل است. هرچند سالهاست که مهندسین صنایع، در حوزه سلامت فعالیت می کنند و پایان نامه هایی در مقاطع ارشد و دکتری در حوزه سلامت کار شده است، اما در سال تحصیلی ۹۲-۹۳ برای اولین بار دانشگاه های تربیت مدرس و امیر کبیر به صورت هم زمان اقدام به پذیرش دانشجو در گرایش مهندسی سیستم های سلامت از رشته مهندسی صنایع کردند.

• اتاق عمل یک قسمت بسیار مهم و درآمدزا برای بیمارستان ها است و بیکاری آن باعث خواب سرمایه عظیمی می شود. برنامه ریزی و زمان بندی اتاق عمل برای استفاده بهینه از آن در جراحی های مختلف یکی از مواردی است که تا کنون بررسی هایی روی آن صورت گرفته است.

• سازمان انتقال خون یکی دیگر از بخش های مهمی است که نیاز به برنامه ریزی های دقیقی دارد. با توجه به موجودیت خون، مباحث حمل و نقل و کنترل موجودی می تواند در برنامه ریزی هایی که برای این سازمان انجام میگیرد تأثیر بسزایی داشته باشد.

وجه تمایز اصلی این رشته با رشته مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست و مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، به کارگیری ابزارهای مهندسی، سیستمی و تحلیلی در برخورد با داده های مربوطه است.

این گرایش دارای ۳۲ واحد درسی است که ۱۲ واحد ان درپس اجباری و ۱۲ واحد دروس اختیاری و ۸ واحد پایان نامه و سمینار است .