مقدمه
رفته رفته با صنعتی شدن زندگی بشر جنبه های مختلف صنعتی سازی شروع به پیشرفت کردند و به مرور زمان بازار کار مهندسی صنایع شروع به شکل گیری نمود. از این میان میتوان صنعت پوشاک، خوراک، مسکن و … را نام برد. یکی از صنایعی که ارتباط مستقیم با زندگی انسان دارد صنعت مواد غذایی میباشد که شرایط کاری خاصی برای یک مهندس صنایع بوجود می اورد. سلامت انسان ارتباط بسیار بالایی با سلامت و ایمنی مواد غذایی مصرفی او دارد به همین جهت با شروع هزاره جدید محققان این عرصه که متوجه اهمیت روز افزون ایمنی مواد غذایی شده بودند، شروع به گرداوری استانداردی برای دستیابی هر چه بیشتر به ایمنی و بهداشت در زنجیره تامین مواد غذایی کردند و در سال 2005 با استاندارد ایمنی مواد غذایی با هدف تضمین عدم وجود هرگونه آلودگی (شامل آلودگی میکروبی، شیمیایی و فیزیکی) منتشر شد.
زنجیره تامین مواد غذایی
یکی از مفاهیم اصلی که در این استاندارد مورد بررسی قرار گرفته است ، مفهوم زنجیره تامین مواد غذایی میباشد. شاید در نگاهی سطحی به این کلمات، کارخانه های مواد غذایی و تامین کنندگان مواد غذایی در ذهن تدایی شود اما زنجیره تامین مواد غذایی در استاندارد ایزو 22000 مفهومی جامع دارد که دربرگیرنده مزارع کشاورزی، حمل و نقل مواد غذایی، تولید مواد غذایی، بسته بندی مرتبط، رستوران ها، عرضه کنندگان مواد غذایی و هر شرکت دیگری که در زمینه مواد غذایی کار میکند میباشد.
استاندارد ISO 22000 به عنوان یک استاندارد جامع و همه جانبه به اجزا مختلف زنجیره غذایی امکان شناسایی و کنترل کلیه مخاطرات ایمنی در تمام فرآیند های خود را میدهد تا محصولی سالم و با کیفیت در اختیار مشتری قرار دهد.
الزامات بیان شده در استاندارد ایمنی مواد غذایی به شرح ذیل است
1- حوزه
2- منابع اصلی
3- اصطلاحات و تعاریف
4- محیط سازمانی
4.1- درک سازمان و محیط آن
4.2-درک نیازها و انتظارات ذی نفعان
4.3- تعیین دامنه سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی
4.4- سیستم مدیریت کیفیت ایمنی مواد غذایی
5- رهبری
5.1- تعهد و رهبری
5.2- خط مشی
5.3- نقش سازمانی، مسئولیت ها و اختیارات
6- برنامه ریزی
6.1- اقدامات مرتبط با چالش ها و فرصت ها
6.2- اهداف سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی و برنامه ریزی برای دستیابی به آنها
6.3- برنامه ریزی تغییرات
7- پشتیبانی
7.1- منابع
7.2- شایستگی
7.3- آگاهی
7.4-ارتباطات
7.5- مستند سازی
8- عملیات
8.1- برنامه ریزی و کنترل عملیات
8.2- برنامه های پیش نیازی
8.3- سیستم قابل ردیابی
8.4- آمادگی و پاسخ به مسائل اضطراری
8.5- کنترل خطرات
8.6- به روزرسانی اطلاعات مربوط به PRP ها و برنامه کنترل خطر
8.7- کنترل پایش و اندازه گیری
8.8- تاییدات مرتبط با PRP ها و برنامه های کنترل خطر
8.9- کنترل عدم مطابقت محصول و فرآیند
9- ارزیابی عملکرد
9.1- پایش، اندازه گیری، تجزیه و تحلیل و ارزیابی
9.2- ممیزی داخلی
9.3- بازنگری مدیریت
10- بهبود
10.1- عدم انطباق و اقدام اصلاحی
10.2- بهبود مستمر
10.3- بروزرسانی سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی
از مزایای پیاده سازی استاندارد ISO22000 و اخذ گواهینامه ایزو 22000 می توان موارد زیر را ذکر کرد :
حصول اطمینان از ایمنی و سلامت مواد غذایی
کاهش بیماری ها و مسمومیت های ناشی از مواد غذایی
کیفیت بهتر و ایمنی بیشتر در صنعت مواد غذایی
استفاده بهتر از منابع
بهبود تکنیک ها و روش ها
افزایش سود
افزایش پتانسیل برای رشد و توسعه اقتصادیبهبود سلامت وایمنی
به حداقل رساندن خطرات مواد غذایی منجر به نتایج بهتر سلامتی و ایمنی برای مشتریان، کارکنان و افرادی می‌شود که ممکن است با مواد غذایی در تماس باشند.
بهبود رضایت مشتری
داشتن یک سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی (Food Safety Management System) به شما کمک میکند تا محصولاتی را تحویل دهید که انتظارات مشتری را برآورده می‌کنند.
برآورده کردن الزامات نظارتی
کمک به برآورده کردن سایر استانداردها و دستورالعمل ها
ایزو 22000 با دیگر استانداردها و دستورالعمل‌های بین‌المللی مختلف مانند ISO 9001 و HACCP ارتباط دارد و می‌تواند به سازمانها در برآورده کردن الزامات این سیستم‌ها کمک کند.
شفافیت پیشرفته
ایزو 22000 به سازمانها کمک می کند تا قابلیت ردیابی محصولات خود را بهبود بخشند و شفافیت بیشتری در مورد عملکردها بدست آورند.
پاسخ بهبود یافته به خطرات
وجود FSMS در مکان می تواند به سازمانها کمک کند تا سریعتر و مؤثرتر درمورد مسائلی که ایمنی مواد غذایی را به خطر می اندازد پاسخ دهند ، و به آنها در جلوگیری از آلودگیهای احتمالی قبل از وقوع کمک کنند.
کاهش زمان تحقیقات
در صورت بروز آلودگی ، FSMS به سازمانها کمک میکند تا زمان لازم برای بررسی هر گونه نقض امنیت غذایی را کاهش دهند و مشکل را سریعتر حل کنند.
چه میزان با تغییرات آخرین نسخه استاندارد ایزو 22000 آشنایی دارید؟ آیا تا کنون اقدام به پیاده سازی سیستم ایمنی مواد غذایی در سازمان خود کرده اید؟ نظرات و تجریات خود را با کارشناسان خانه مهندسی صنایع در میان بگذارید.
ثبت ديدگاه