شبیه سازی
شبیه سازی یکی از تکنیک های بسیار پر کاربرد در تمامی حوزه های مهندسی صنایع می باشد و آشنایی با آن می تواند مهندسین صنایع را در ورود به بازار کار مهندسی صنایع آماده سازد و یادگیری آن به تمامی مهندسین صنایع توصیه می گردد.
تعریف شبیه سازی
شبیه سازی(simulation)،تکنیکی است که امکان نمایش فرآیند ها،منابع،کالاها و خدمات را در قالب یک مدل پویای کامپیوتری فراهم می سازد.
به طور دقیق تر،شبیه سازی رایانه ای،ابزاری قدرتمند برای پشتیبانی از تصمیم های مدیریت و کاهش ریسک ها در فرآیند تصمیم گیری با استفاده از تحلیل و ارزیابی سناریو های مختلف و استراتژی های گوناگون می باشد.
شبیه سازی کاربرد های فراوانی در زمینه های مختلفی از جمله مهندسی ایمنی،آزمایشات،آموزش و بازی های کامپیوتری دارد.
اغلب آزمایشات کامپیوتری برای مطالعه مدل های شبیه سازی استفاده می شود.
شبیه سازی همچنین با مدل سازی های مهندسی سیستم های طبیعی یا انسانی برای کسب آگاهی از نحوه عملکرد آن ها نیز استفاده می گردد.
همچنین برای نشان دادن تاثیرات و عواقب یک تصمیم نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
یک کاربرد مهم شبیه سازی زمانی است که به دلیل در دسترس نبودن و یا مخاطره آمیز بودن و یا اینکه سیستم طراحی شده هنوز ساخته نشده است،نمی توان سیستم اصلی را درگیر نمود.
اما در حالاتی نیز ممکن است شبیه سازی منجر به نتایج مورد نظر نشود که در این مواقع استفاده از راه حل های دیگر برای حل مسئله توصیه می گردد.
این حالات شامل موارد زیر هستند:
- مسئله به طور کامل بررسی و مطالعات لازم انجام نشده باشد.
- هدف فرموله شده ای برای مسئله تا کنون ارائه نشده باشد.
- زمانی که می توان مسئله را از راه محاسبات جبری حل کرد و به سرانجام رساند و نتیجه گیری کرد.
- زمانی که از جواب های احتمالی مسئله بی اطلاع باشیم.
- زمانی که بهره وری سیستم بالا باشد و ورود به سیستم از الگوی خاصی پیروی نکند.
موارد استفاده از شبیه سازی
با توجه به مطالبی که بیان شد و با گسترش چشمگیر این تکنیک مفید در دنیای امروزی،موارد استفاده گوناگونی در بخش های مختلف صنعت وجود دارد که برخی از آن ها به شرح زیر هستند:
- انواع خط تولید(مثل خودروسازی،تولید فولاد و غیره)
- در کارخانه ها،سیستم های حمل و نفل و لجستیک
- فرودگاه ها و خطوط هوایی
- مدیریت زنجیره تامین(SCM)و سیستم های توزیع(DS)
- صنایع پتروشیمی،نفت و گاز
- انواع سیستم های صف نظیر فرودگاه ها،ایستگاه قطار و غیره برای کاستن از تشکیل صفوف طولانی و کاستن از انبوهی جمعیت
در شکل زیر فلوچارتی از مراحل انجام شبیه سازی را مشاهده می کنید:
فواید شبیه سازی
با توجه به کاربرد های فراوان شبیه سازی در حوزه های مختلف،استفاده از شبیه سازی فواید زیادی را در بر دارد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
1-تجربه واقعی
در حالی که قرار دادن کارمندان در شرایط مختلف روی کاغذ(به صورت تئوری)،امری مفید است اما نمی تواند جای تجربه واقعی را بگیرد.
گرچه زمانی که تجربه واقعی قابل دسترسی نیست،شبیه سازی ما را هرچه بیشتر به هدف نزدیک تر می کند.
شبیه سازی موقعیتی برای تجربه دنیای واقعی را فراهم می کند و ارزان تر،سریع تر و کارا ترین راه است که به افراد در درک چگونگی رفتار در شرایط دنیای واقعی کمک می نماید.
2-تکرار
به منظور حصول اطمینان از تجربه موفقیت آمیز یادگیری و نتایج مطلوب مورد نظر باید تکرار انجام پذیرد.
اما وقتی قصد یاد دادن به فردی را داریم،تکرار کردن سوالات به صورت مکرر راه مناسبی به نظر نمی رسد.
در چنین شرایطی شبیه سازی به کمک شما می آید.از طریق شبیه سازی سناریو های مختلف،می توانیم آزمایش را تکرار کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم.
3-تکنولوژی
شبیه سازی یک تکنیک است که امروزه تکنولوژی لازم برای استفاده کارامد از آن را داریم.
تکنولوژی های جدید اجازه می دهند تا شبیه سازی هایی را درمحیط وب با ابزار های پیشرفته ای که اجازه خلق شرایطی را که یک کارمند با آن مواجه است را می دهد،انجام دهیم.
نهایتا،تکنولوژی شبیه سازی جدید اجازه می دهد تا نتایج دقیقی از عملکرد کارمندان داشته باشیم و در نتیجه بتوانیم عملکرد آن ها را ردیابی و بهینه سازی کنیم.
بر خلاف باور عموم،شبیه سازی می تواند به راحتی به سیستم های مدیریتی اضافه شود که هم در سطح مدیریتی و هم برای کارمندان فواید بی شماری را در بر خواهد داشت.
در مقاله های آموزشی بعدی،نرم افزار های مربوط به شبیه سازی را معرفی و نحوه کار با آن را تشریح خواهیم کرد.
جهت اشنایی با نرم افزار شبیه سازی ARENA اینجا کلیک نمایید .
امیدواریم مقاله آشنایی با اصول شبیه سازی برای شما مهندسین و مدیران گرامی در ورود به بازار کار مهندسی صنایع مفید واقع گردد.
در صورت نیاز به مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با شماره های ٠٢١٧٧۹۳۰۱۲۵ تماس حاصل فرمایید.
خیلی خوب بود. ممنون