انواع مدل های کنترل موجودی

در این مقاله آموزشی به ادامه مباحث قبلی مطرح شده در مورد سیستم های مدیریت و کنترل موجودی می پردازیم و مدل هایی که در سیستم های کنترل موجودی استفاده می شود را معرفی و مزایا و معایب هر کدام را بیان خواهیم کرد.

به طور کلی در بحث مدیریت و کنترل موجودی با دو سوال اساسی مواجه هستیم؟

• چه زمانی سفارش دهیم؟

• چه میزان سفارش دهیم؟

پاسخ به همین دو سوال پایه ای،اساس شکل گیری مدل های کنترل موجودی را تشکیل داده است.

این مدل ها به شرح زیر هستند:

مدل FOI

مدل FOS

حال به تعریف هر کدام از ان مدل ها و مزایا و معایب هرکدام را تشریح می نماییم:

مدل FOI

مدل FOI(fixed order interval) به معنای سفارش در بازه های زمانی مشخص(مثلا هفتگی،دو بار درماه و غیره) می باشد.

این مدل در کسب و کار های فروش(نظیر داروخانه ها و سوپرمارکت ها)کاربرد های گسترده ای دارد.

دلایل استفاده از این مدل عبارتند از:سیاست تامین کننده ای ممکن است سفارش دهنده را به سفارش در بازه های زمانی ثابت ترغیب نماید.

سفارش یکجای محصولات از یک تامین کننده می تواند هزینه های حمل و نقل و ارسال را کاهش دهد.

در بعضی موارد کنترل مداوم سطح موجودی انبار نیازی نیست و کنترل دوره ای کفایت می کند.

مدل FOS

مدل FOS(fixed order size) به معنای مقدار ثابت سفارش می باشد.

در مدل سفارش دهی FOS،موجودی انبار به طور پیوسته کنترل می شود و به محض این که سطح موجودی انبار به نقطه سفارش مجدد رسید،به میزان ثابتی سفارش می دهیم.

شکل زیر تفاوت های این دو روش را در قالب نمودار نشان می دهد:

هر دوی روش های مطرح شده نسبت به تقاضای دوره های قبل به شیوه های متفاوتی حساس هستند.

در مدل FOS تقاضای بیشتر از حد معمول باعث کوتاه تر شدن زمان بین سفارشات می شود در حالی که در مدل FOI باعث افزایش در میزان سفارش می شود.

تفاوت دیگر این است که مدل FOS نیازمند کنترل دائم سطح موجودی به منظور آگاهی از رسیدن به نقطه سفارش مجدد می باشد.

مدل FOI تنها نیازمند کنترل دوره ای سطح موجودی به منظور آگاهی از میزان سفارش مورد نیاز می باشد.

اگر نرخ تقاضا و زمان تحویل سفارش ثابت باشند،مدل FOI و FOS عملکرد های یکسانی خواهند داشت.

یکی از ریسک های استفاده از مدل FOI خطر مواجه شدن با کمبود است.

در این مدل در دو نقطه ممکن است کمبود رخ دهد:یک بار بلافاصله بعد از دادن سفارش و انتظار برای دریافت سفارش فعلی و دیگری در انتهای دوره زمانی که منتظر دریافت سفارش بعدی هستیم.

اما از طرف دیگر،استفاده از مدل FOI نسبت به مدل FOS مزیت هایی نیز دارد.

از آن جا که در مدل FOS،موجودی انبار پیوسته کنترل می شود،باعث افزایش هزینه های بازرسی نسبت به مدل FOI می شود.

اما از طرفی در مدل FOI از آن جایی که موجودی انبار پیوسته چک می شود احتمال مواجهه با کمبود کمتر و سطح خدمت بیشتر است.در واقع در مدل FOI در دو جا ممکن است کمبود رخ دهد ولی در مدل FOS تنها تقاضا در مدت زمان تحویل می تواند باعث ایجاد کمبود گردد.

به طور کلی در مورد این دو سیاست سفارش دهی می توان این نتیجه را گرفت که مدل FOI بیشتر برای کالاهایی که از اهمیت کمتری برخوردارند و یا هزینه بازرسی زیادی دارند استفاده می گردد و سیاست سفارش دهی FOS برای کالاهای حساس و اصلی کارخانه که بروز کمبود آن ها باعث ایجاد مشکلات اساسی در تولید و یا از دست دادن مشتریان می شود استفاده می گردد.

با همه این تفاسیر استفاده از هر کدام از روش های ارائه شده در گرو تصمیمات مدیریتی است و بنا به دلایل گوناگون و سیاست های سازمان قابل تغییر و اصلاح می باشد.

امیدواریم مقاله آشنایی انواع مدل های کنترل کوجودی برای شما مهندسین و مدیران گرامی در ورود به بازار کار مهندسی صنایع مفید واقع گردد.

در صورت نیاز به مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با شماره های ٠٢١۶۶۴۸۳۷۲۱-۰۲۱۶۶۴۸۳۹۱۲ تماس حاصل فرمایید.

هم چنین جهت مشاهده اطلاعات دوره کنترل موجودی و زنجیره تامین اینجا کلیک نمایید .