نظام HSE یا نظام مدیریت سلامت ، ایمنی و بهداشت چیست ؟ هدف نظام HSE چیست ؟
هر ساله بیش از ۳۰۰میلیون حادثه در سراسر جهان در محیط کار روی می دهد . از زمینه های فعالیت مهندس صنایع ، پیشگیری از بروز این گونه حوادث می باشد . حدود ۲ میلیون نفر در این حوادث جان خود را از دست می دهند و میلیون ها نفر نیز دچار نقص عضو و بیماری های مزمن می شوند . علاوه بر ان بسیاری از فعالیت هایی که در کارگاه ها و کارخانه ها انجام می شوتد ، دارای پیامد های ناگوار زیست محیطی هستند .
برای کاهش حادثه های محیط کار و اثرات ان بر انسان ، دارایی ها و محیط زیست ؛ باید سیستم HSE به صورت موثر در سازمان ها پیاده ساازی گردد . HSE مخفف سه واژه‌ی HEALTH ، SAFETY ، ENVIRONMENT می باشد . هدف نظام مدیریت ایمنی ، بهداشت و محیط زیست ؛ ارائه روشی هدفمند برای اطمینان از این که خطر های محیط کار در زمینه های بهداشت ، ایمنی و محیط زیست به طور دقیق شناسایی و به طور موثر حذف و یا کنترل می شوند .
مزایا و اهمیت نظام مدیریتی HSE
شناخت کافی از عوامل بالقوه اسیب رسان در محیط کار
ایجاد بستر مناسب برای بهبود بهره وری و تعالی سازمان
تعیین مسئولیت ها در ساختاری مشخص
کسب شهرت و بهبود وجهه سازمان در جامعه
کاهش زیان های مستقیم و غیر مستقیم ناشی از حوادث
مراقبت نمودن از کنترل ها اعمال شده
ایجاد زمینه مناسب برای استفاده از توان فکری کارکنان
اطمینان و در نهایت رضایت ذی نفعان
ایجاد امکان خود ارزیابی در زمینه ریسک های محیط کار
و …
خطر
به شرایطی اطلاق می شود که دارای پتانسیل رساندن اسیب و صدمه به کارکنان ، خسارت به تجهیزات و تاسیسات ، محیط زیست و و از بین بردن مواد یا کاهش قدرت کارایی در اجرای یک عمل از پیش تعیین شده ، باشد . خطر ها می توانند برای مدت طولانی بدون این که حادثه ای رخ دهد ، وجود داشته باشند . حادثه زمانی به وجود می اید که یک عامل تحریک کننده باعث عبور از استانه یا مرز شود . مانند دینامیت یا فشنگی که مدت ها بدون این که حادثه ای رخ دهد در یک انبار نگهداری می شود و اگر به ان ها حرارت برسد واکنش نشان می دهند .
کار های ناایمن
کارها و عمل های ناایمن افراد می تواند باعث ایجاد حادثه شود . مانند : سهل انگاری ، نادیده گرفتن دستور کارها ، بی توجهی به مقررات ، نداشتن مهارت کافی ، استفاده نکردن از تجهیزات ایمنی و …
برخی فاکتور های ایجاد رفتار ناایمن
خستگی
روشنایی
مهارت
اموزش
انگیزه
شرایط جسمی کارکنان
شرایط ناایمن
بر اثر نامناسب بودن شرایط محیطی ( نور ، گرد و غبار ، دود و … ) یا کار با محصولات و مواد خطرناک که بیش از حد سرد و یا گرم هستند و یا قابلیت اتش گیری دارند ، شرایط ناایمن ممکن است به وجود اید .
برخی فاکتور های شرایط ناایمن
انرژی
مواد
چیدمان
ماشین و تجهیزات
دستور کارها
حادثه چیست ؟
حادثه یک روی داد برنامه ریزی نشده ای است که منجر به اسیب به موارد ذیل می شود :
انسان ( مرگ ، نقص عضو ، از کار افتادگی ، بیماری و … )
داراریی ها ( از بین رفتن سیستم ، تجهیزات پ ماشین الات ، ابزار و .. )
محیط زیست ( الودگی اب دریا ها ، زمین ، هوا ، اسیب به جانوران و گیاهان و … )
هر حادثه دارای ۲ نوع هزینه می باشد . هزینه های مستقیم و هزینه های غیر مستقیم
هزینه های مستقیم حادثه عبارتند از :
هزینه درمان افراد اسیب دیده – پرداخت غرامت به کارکنان مصدوم – هزینه تعمیر یا جایگزینی اقلام از بین رفته
هزینه های غیر مستقیم شبه حادثه عبارتند از :
زمان از دست رفته فرد مصدوم و زمان کمک سایرین – عدم احساس امنیت کارکنان و کاهش بهره وری – خسارت ناشی از تحویل در سفارش – توقف تولید
برخی از حوادثی که در محل کار روی می دهند عبارتند از :
تماس با بخش های متحرک ماشین الات – ضربه در اثر پرتاب اجسام – تصادف با وسایل نقلیه در حال حرکت – برخورد با اجسام – اسیب هنگام جابجایی اجسام – زمین خوردن و لیز خوردن – اسیب ناشی از درگیری افراد – سقوط از ارتفاع – تماس با مواد خطرناک – تماس با اتش – انفجار – تماس با الکتریسیته و …
ایمنی
در فرهنگ لغات ، اصطلاح ایمنی به معنی امنیت ، اسایش ، سلامتی و …. امده است و از نظر تعریف عبارت است از میزان یا درجه فرار از خطر. ایمنی کامل یعنی مصونیت در برابر هر نوع اسیب ، جراحت و نابودی که با توجه به تغییر پذیری ذاتی انسان و غیر قابل پیش بینی بودن کامل اعمال و رفتار او و هم چنین علل دیگر به نظر می رسد که هیچ گاه ایمنی صد در صد حتی برای یک دوره کوتاه مدت نیز وجود نداشته باشد . به همین علت کارشناسان این حوزه معمولا به جای کلمه ایمنی از اصطلاحاتی نظیر پیشرفت ایمنی ، ارتقای ایمنی ، ایمن تر و … استفاده می کنند .
نظام HSE بر اساس مدل OGP یا انجمن بین المللی تولید کنندگان نفت و گاز ، از ۷ عنصر تشکیل شده است . در مقالات اتی ، ۷ عنصر تشکیل دهنده و نحوه اجرایی ان را اموزش خواهیم داد .
ثبت ديدگاه