پنج نیروی رقابتی پورتر
مقدمه
نیرو های رقابتی پورتر که به پنج نیروی رقابتی شناخته میشوند، توسط مایکل پورتر مطرح شده است . با استفاده از این پنج نیروی رقابتی میتوان به بررسی وضعیت صنعت پرداخت تا میزان جذابیت یک صنعت را مشخص نمود ، در ادامه به بررسی میزان تاثیر نیروی پورتر در بازار کار مهندسی صنایع و مهندسی صنایع می پردازیم .
پنج نیروی اصلی پورتر
- قدرت چانه زنی تامین کنندگان
- قدرت چانه زنی خریداران
- رقابت میان رقبا فعلی
- ورود تازه وارادان،قدرت و تهدید آنها
- تهدید محصولات و خدمات جایگزین
- قدرت چانهزنی تأمینکنندگان: تأمینکنندگان به شرکتهایی اشاره دارد که مواد اولیه( نیروکار،موادخام،خدمات و غیره ) را برای صنایع فراهم میکنند. قدرت چانهزنی تأمینکنندگان به پتانسیل تأمینکنندگان اشاره میکند تا قیمتهای ورودی (نیرویکار، موادخام، خدمات و غیره) یا هزینههای صنعت را به روشهای دیگر افزایش دهد. تأمینکنندگان قوی میتوانند با افزایش هزینههای شرکتها در صنعت، سود خود را از یک صنعت بدست آورند . محصولات تأمینکنندگان دارای چند جایگزین و منحصر به فرد است. محصولات آنها ورودی مهمی برای محصولات خریداران است. آنها تهدیدی واقعی را برای ادغام رو به عقب ایجاد میکنند. خریداران برای تأمینکنندگان قوی اهمیتی ندارند. به اینترتیب، آنها بهعنوان تهدید در نظر گرفته میشوند.
- قدرت چانه زنی خریداران : قدرت چانهزنی خریداران به پتانسیل خریداران در چانهزنی به منظور کاهش قیمت شرکتهای صنعتی یا افزایش هزینهها در صنعت با تقاضای کیفیت بهتر خدمات و محصولات، اشاره میکند. خریداران قوی میتوانند سود خود را در صنعت از طریق کاهش قیمتها و افزایش هزینهها، استخراج کنند. آنها محصولات را در مقادیر زیاد خریداری میکنند، اطلاعات کاملی در مورد محصول و بازار دارند و بر کیفیت محصولات تأکید دارند. آنها تهدیدی واقعی را برای ادغام رو به عقب ایجاد میکنند و به اینترتیب، بهعنوان تهدید در نظر گرفته میشوند.
- رقابت میان رقبا فعلی : به تعداد شرکتهای حاضر در یک صنعت که به یک بخش از مشتری ارائه خدمت میکنند ، اشاره دارد. طبیعی است که هرچه تعداد رقبا در یک صنعت بیشتر باشد، کسب سود در آن صنعت سخت تر است. لذا تمایل کمتری برای ورود به این صنعت در بین کارآفرینان وجود خواهد داشت. به همین دلیل است که در تئوریهای کارآفرینی، بر نوآوری توسط کارآفرینان تاکید می کند . کارآفرینان با نوآوری، بازارهای جدیدی خلق میکنند .
- ورود تازه وارادان،قدرت و تهدید آنها:نوع کسب و کار در برخی صنایع به گونه ای است که ورود به آنها ساده تر است. در بسیاری از کشورهای دنیا، نرخ راه اندازی این نوع کسب و کارها در سطح بالایی قرار دارد. باید توجه داشت هرچقدر ورود به صنعت راحت تر باشد، کسب سود در آن صنعت مشکل تر خواهد بود. چرا که رقبا در آن صنعت بیشتر هستند و رقابت برای جذب مشتری شدیدتر میشود. طبق نظر پورتر، صنایعی که رقابت بالایی در آنها وجود دارد، گزینههای مناسبی برای سرمایه گذاری نیستند و بهتر است کارآفرینان، این بازارها را انتخاب نکنند.
- تهدید محصولات و خدمات جایگزین : بر اساس دیدگاه پورتر، وجود کالاهای جانشین میتواند به زیان یک صنعت باشد. چراکه با تغییر شرایط، ممکن است مشتریان صنعت، به استفاده از کالای جانشین روی آورده و مصرف خود را از محصولات این صنعت کاهش دهند. به عبارت دیگر، یک رقابت غیر مستقیم میان صنایعی که نیاز یکسانی را از مصرف کنندگان بر طرف میسازند، وجود دارد. از دیدگاه پورتر، این رقابت منجر به کاهش جذابیت صنعت میشود.
فواید مدل پورتر
مشخص کردن ماهیت رقابتی تعیین میزان سودآوری تصمیم گیری در مورد ورود و یا خروج از یک صنعت و همچنین جایابی و یا تعیین موقعیت در صنعت هم در بخش محصولات سودمند است و هم در بخش خدمات .
بزرگواران عزیز میتوانید برای درک بهتر مدل پورتر ، از آموزش SWOT استفاده کنید .
Leave A Comment